Prema jednoj legendi, ove monumentalne kamene građevine napravila su mitska bića poznata kao Moura enkada
Megaliti, monumentalne kamene građevine iz ranog kamenog i kasnog bronzanog doba, predstavljaju svedočanstvo praistorijskih vremena i života na evropskom tlu. Prostirući se od severa do juga Evrope, ni dan-danas ne prestaju da fasciniraju svojom prošlošću. Tome su svakako najviše doprinele brojne legende o njihovom poreklu; o tome ko ih je, kada, kako i zašto izgradio… Jedna od takvih je i priča o megalitskim grobnicama u Portugalu.
Kameni stolovi
Dolmen ili prevedeno sa bretonskog ‘kameni sto’, zajednički je naziv za megalitske grobnice, svetilišta i primitivne hramove širom sveta. Većina datira iz perioda mlađeg kamenog doba (neolita), dok se starost evropskih megalita procenjuje na 4.800 i 3.800 godine pre nove ere.
Megaliti su, s početka, najčešće građeni kao visoki, uspravni kameni spomenici (menhiri), ali se ubrzo javljaju i drugi oblici, tzv. kromleni (kameni krugovi), od kojih je do danas najpoznatiji Stounhendž, Engleska.
Pa ipak, kromleni u oblasti Iberia, Portugal, možda su i značajniji, ako ništa drugo ono zbog svoje starosti, koja se procenjuje na oko 4.800 godina pre nove ere, što ih ubraja u najstarije megalite u Evropi!
Ono što, međutim, odvaja ove od brojnih sličnih megalitskih građevina iz istog doba jesu legende o njihovom postanku. Neke, one najstarije, uspele su da se održe do današnjeg dan, unoseći duh mistike u ono što većina smatra pukim spomenicima praistorijskih vremena.
Mitska bića
Gotovo sva predanja i legende o megalitskim grobnicama u Portugalu govore o istom: mitskim bićima, ženama-graditeljima i čuvarima grobnica Moura enkada, kako ih nazivaju u samom Portugalu.
Sva do sada poznata narodna predanja i legende o ovim bićima objedinjena su i objavljena u magistarskoj tezi Hene Lindstrom, arheologa na Univerzitetu u Helsinkiju. Na osnovu obimne građe koju je sakupila, Lindstromova je prva objedinila različita kazivanja o istim bićima, na osnovu kojih se nametnuo zaključak da se u osnovi radi o istom.
Predanja, naime, kažu da su megalitske grobnice gradile žene, koje su po svim svojim sposobnostima bile svemoguće. ”Imale su večni život, mladost, lepotu i bogatstvo, mudrost i brojne veštine, koje su prenosile ljudima – kako da predu, tkaju, prave sir, pivo, kako da oru, uzgajaju ovce, svinje, krave…”, navodi Lindstromova u svom radu, primećujući istovremeno da se sve veštine i znanja, koje su one, navodno, prenosile ljudima nedvosmisleno poklapaju sa periodom tzv. neolitske revolucije.
Večito prokletstvo
Naučnica, međutim, uočava i lingvističku vezu portugalskih Moura sa drugim evropskim božanstvima. Kao najočitiji primer ona navodi grčke boginje sudbine (Mojre), koje su ljudima delile dobro i zlo, i pred kojima je strepeo i sam Zevs. Poput njih, i Moure su držale sudbinu čovečanstva u svojim rukama…
OSTATAK TEKSTA MOŽETE DA PROČITATE U NOVOM BROJU MAGIČNE ZONI KOJI JE NA KIOSCIMA OD 10. 7 – 9. 8. 2105.
Izvor: Life Content
